کروماتوگرافی یونی یا تبادل یونی Ion chromatography یکی از روش های جداسازی و انواع دستگاه کروماتوگرافی است که یون بین فاز متحرک (محلول) و فاز ساکن (جامد) به صورت برگشت پذیر مبادله می شود. کروماتوگرافی یونی جهت تفکیک، جداسازی و اندازه گیری یون ها به کار برده می شود. جامد تشکیل دهنده فاز ساکن رزین نامیده می شود.
گاز طبیعی در بردارنده ی ترکیبات اسیدی از جمله سولفید هیدروژن، دی اکسید کربن و مرکاپتان می باشد. از آن جایی که وجود این قبیل ترکیبات اسیدی موجود در گاز ترش ( Sour gas ) سبب خاصیت خورندگی می شوند، باید قبل از ورود گاز طبیعی به خطوط لوله از حذف شدن آنها اطمینان حاصل نمود.
این عمل معمولا با استفاده از محلول های آبی آلکانول آمین از قبیل مونو اتانول آمین، دی اتانول آمین و متیل دی اتانول آمین به عنوان محلول نظیف کننده ( Scrubber solution ) با حذف ترکیبات اسیدی سولفید هیدروژن و دی اکسید کربن از گاز طبیعی جهت شیرین کردن گاز ترش صورت می پذیرد. گازهای جذب شده بر روی آمین از محلول آمین جدا شده به طوری که می توان از محلول آمین مجددا استفاده نمود.
بنابراین اندازه گیری میزان آنیون ها و اسیدهای آلی در این محلول ها به صورت منظم از اهمیت ویژه ای برخوردار است که توسط دستگاه کروماتوگرافی یونی انجام می شود.
روش های تجزیه ای متفاوتی جهت تعیین کیفیت آمین ها وجود دارد. روش های پیشنهادی شامل اندازه گیری pH، غلظت آمین ها، ذرات معلق، هیدروکربن های مایع، کلرید، آهن، HSS و میزان گاز اسیدی می باشد. کروماتوگرافی یونی به عنوان یک روش مناسب جهت اندازه گیری میزان آمین ها و نیز تعیین مقدار آنیون های معدنی و اسیدهای آلی در محلول آمین مورد استفاده قرار می گیرد.
اندازه گیری آنیون ها در آب و نمونه های خنک کننده بعد از انجام عمل دیالیز به مدت 10 دقیقه با استفاده از واحد دیالیز امکان پذیر است. اگر تزریق نمونه های خنک کننده به طور مستقیم انجام پذیرد سبب کاهش طول عمر ستون می گردد.
امیدواریم این مقاله در بالا بردن اطلاعات در مورد کاربرد کروماتوگرافی یونی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به شما کمک کرده باشد. تمام دستگاه های کروماتوگرافی توسط سام پارس اکسیر قابل تامین و سفارش می باشند. شما می توانید دستگاه کروماتوگرافی مورد نیاز خود را در کمترین زمان و بالاترین کیفیت قطعه تامین کنید.
