آنالیز ICP/MS از انواع روشهای طیف سنجی اتمی است که در آن اتمی شدن عناصر (Atomization) به کمک محیط گرم پلاسما صورت میپذیرد. همه مواد از مولکولها، ترکیبات و عناصر تشکیل شدهاند. در روشهای آنالیز عنصری، نوع و غلظت عناصر موجود در یک ماده تعیین میشود، در حالی که در روشهای LC/MS و GC/MS مولکولها و ترکیبات تعیین می گردند. روشهای متداول آنالیز عنصری شامل اسپکتروسکوپی جذب اتمی، ICP-OES و ICP/MS است. هم در روش ICP-OES و هم در روش ICP/MS ابتدا نمونه با استفاده از پلاسمای آرگونی به یون تبدیل میشود. این پلاسما دمای بالایی دارد نمونه تحت تاثیر این دما ابتدا تبخیر و سپس یونیزه میشود. در واقع هر دو روش از شیمی پلاسما بهره میبرند که در آن تک یون باردار تولید میگردد.
در ICP-OES یونهای تحریک شده حین بازگشت به حالت پایه نوری منتشر می کنند از یک اسپکترومتر نوری برای اندازهگیری این نور استفاده می شود در حالی که در ICP/MS مستقیماً خود یونها اندازهگیری میشوند. نمونه یونیزه شده، توسط لنزها متراکم شده و وارد طیف سنج جرمی میشود. وظیفه طیف سنج جرمی، تفکیک یونها برحسب نسبت بار به جرم آنها و سپس شناسایی کمی و کیفی آنهاست. با هر دو تکنیک میتوان طی یک خوانش چند عنصر را در یک نمونه بطور همزمان تعیین نمود. اما به علت اینکه در ICP/MS حد تشخیص بسیار پایینتر است عموماً روش بهتری نسبت به ICP-OES است. اصطلاحاً ICP/MS برای اندازهگیری های فوق حساس و آنالیز ایزوتوپی بکار میرود
اجزای یک دستگاه ICP-MS عبارتند:
منبع یون در فشار اتمسفر اما دتکتور و MS در فشار خلا کار میکنند. بنابراین این دستگاه نیازمند یک پمپ خلا، حدواسط خلا و لنزهایی برای متمرکز کردن یونها است. منابع یون ساز در دو نوع متداول یون ساز شیمیایی و یون ساز الکترونی است. اسپکترومتر جرمی معموله لوله کوادروپل (فیلتر جرمی روبشی ) و یا تجریهگر زمان پرواز است. معمولا نمونه توسط یک مه پاش وارد پلاسما میشود. در مه پاش، نمونه به ذرات بسیار ریز تبدیل میشود.
در این روش برای برانگیخته ساختن اتمها از پلاسما به عنوان منبع انرژی استفاده میشود.
ICP/MS یک روش آنالیز چند عنصری است که در حین برخورداری از سرعت بالا میتواند تقریباٌ تمامی عناصر را اندازهگیری نماید. صنایعی مانند پایش محیط زیستی، دارای دپارتمانهای کنترل کیفی هستند که در آنها تعداد بالای نمونه تعیین شده و در هر نمونه تعداد بالایی عنصر تشخیص داده میشود. صنایع غذایی، داروسازی، معدن و بسیاری از صنایع دیگر از این تکنیک به عنوان روشی سریع، بهینه، پربازده، دقیق و حساس بهره میگیرند. در صنعت، عناصر و ناخالصیهای معدنی گاهاً طی پروسه تولید و ایجاد میشوند و در کیفیت و الزامات ایمنی محصول تاثیر بسزایی دارند. بنابراین پایش و کنترل این ناخالصیها از الزامات ایمنی و کیفی بسیاری از کارخاجات تولیدی است.
امیدواریم این مقاله در بالا بردن اطلاعات شما در مورد بررسی دستگاه ICP/MS به شما کمک کرده باشد. برای اطلاع و خرید دستگاه ICP/MS میتوانید به سایت سام پارس اکسیر مراجعه نمایید.